نگاهی گسترده به لایحه بودجه ۱۴۰۳؛ تغییرات و چشم‌ اندازهای سال آینده

به گزارش نسیم اشراق به نقل از خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ بخش اول لایحه بودجه ۱۴۰۳ اول آذر ماه از سوی دولت در اختیار مجلس شورای اسلامی قرار گرفت و با توجه به اتمام بررسی برنامه هفتم توسعه در مجلس، قرار است بررسی این لایحه از هفته آینده در مجلس آغاز شود.

این لایحه، اولین لایحه بودجه ای است که بر اساس چهارچوب‌ها، احکام و خط مشی‌های مندرج در قانون برنامه هفتم توسعه تنظیم شده است که در آن برخی از پارامترهای اصلی و مهم اقتصادی مانند رشد اقتصادی، تورم، میزان سرمایه‌گذاری و… مدنظر قرار گرفته و سایر ارقام بخش‌های منابع و مصارف لایحه بودجه ۱۴۰۳ برمبنای آن تنظیم شده است.

تنظیم مالیات و وابستگی کمتر به درآمدهای نفتی

طبق متن لایحه بودجه ۱۴۰۳، منابع عمومی دولت بیش از ۲۴۲۹ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که نسبت به بودجه امسال ۱۶ و هفت دهم درصد افزایش دارد. در لایحه بودجه ۱۴۰۳، صادرات نفت روزانه یک میلیون و ۳۵۰ هزار بشکه به قیمت ۶۵ یورو مدنظر قرار گرفته است.

همچنین، درآمد نفت در این لایحه حدود ۶۱۴ هزار میلیارد تومان تخمین زده شده است. واقعیت این است که اطلاعات و ارقام موجود در لایحه بودجه سال آینده اصلیاً بر روی کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی تمرکز دارد و همانند سال گذشته، درآمدهای مالیاتی از درآمدهای نفتی پیشی خواهد گرفت.

همان‌طور که سال گذشته، درآمدهای مالیاتی از درآمدهای نفتی حائز اهمیت بودند، دولت نیز در سال جاری تمرکز بیشتر خود را بر روی درآمدهای پایدار قرار خواهد داد. درآمد مالیاتی ۱۱۲۲ هزار میلیارد تومان از سوی دولت پیش‌بینی شده است که تقریبا دو برابر درآمد نفت است.

بر همین اساس نیز درآمد ماهانه تا ۱۰ میلیون تومان از پرداخت مالیات معاف است. نرخ مالیاتی برای درآمد‌های ماهانه ۱۰ تا ۱۴ میلیون تومان ۱۰ درصد، درآمد تا ۲۳ میلیون تومان ۱۵ درصد، درآمد تا ۳۴ میلیون تومان ۲۰ درصد و نرخ مالیاتی درآمد مازاد بر این ۳۰ درصد اعلام شده است.

نرخ مالیات بر ارزش افزوده نیز یک درصد افزایش می‌یابد و به ۱۰ درصد می‌رسد. طبق بند (س) تبصره ۶ لایحه بودجه سال آینده که به موضوع عوارض و مالیات بخش‌های مختلف باز می‌گردد، انواع خوردوی سواری و وانت دو کابین (اتاق) دارای شماره انتظامی شخصی در اختیار مالکان، اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی غیر دولتی که قیمت روز خودروی آن‌ها بیش از سه میلیارد تومان است، نسبت به مازاد بر این مبلغ، مشمول مالیات سالانه خودرو به نرخ یک درصد می‌شوند.

طبق لایحه بودجه ۱۴۰۳، مقرر شده صاحبان زمین‌های مسکونی، اداری و تجاری که ارزش آنها بیش از ۲۵ میلیارد تومان باشد، مالیات بپردازند در حالیکه طبق لایحه بودجه امسال، خانه‌های بالای ۲۰ میلیارد تومان مشمول پرداخت مالیات بودند.

همچنین با وجود درآمدهای مالیاتی از خانه‌ها و خودروها لوکس، شخص حقیقی که هیچگونه درآمد دیگری نداشته باشد، بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، از مالیات نسبت به درآمد سالانه مستغلات تحت شرایط خاصی معافیت پیدا می‌کند که طبق لایحه بودجه ۱۴۰۳، میزان معافیت مالیاتی مستغلات اشخاص فاقد درآمد، ۴۵ میلیون تومان تعیین می‌شود.

همچنین خانواده‌های دارای سه فرزند و بیشتر، مشمول ۱۵ درصد افزایش در تخفیف مالیاتی می‌شوند. در خصوص والدین دهه شصتی، این تخفیف مالیاتی ۳۰ درصد است.

در عین حال براساس لایحه بودجه ۱۴۰۳ به منظور حمایت و تشویق کسب و کارهای اینترنتی به استفاده از سکوهای داخلی تا پایان امسال درآمد کسب و کارهای اشخاص حقیقی در سکوهای داخلی مورد تأیید وزارت ارتباطات که سال گذشته فاقد پرونده مالیاتی بوده‌اند، مشمول نرخ صفر مالیاتی می‌شوند. طبق لایحه بودجه سال آینده، سقف معافیت مالیاتی سالانه ۱۲۰ میلیون تومان و ماهانه ۱۰ میلیون تومان لحاظ شده است.

حذف یارانه خانوارهای غیر مشمول حمایت دولت

در بخش دیگری از این لایحه بودجه، منابع هدفمندسازی یارانه‌ها با رشدی ۱۵ درصدی به ۷۵۸ هزار میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که منابع هدفمندی یارانه‌ها در بودجه سال جاری حدود ۶۵۹ هزار میلیارد تومان بوده است. در این لایحه پیشنهاد شده است که سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نسبت به حذف یارانه خانوارهای غیر مشمول حمایت دولت اقدام کند.

همچنین طبق متن لایحه بودجه ۱۴۰۳، سهم صندوق توسعه ملی از درآمد نفت، گاز و میعانات گازی ۴۰ درصد تعیین شده است. سه درصد درآمد نفت و گاز سهم مناطق نفت‌خیز، گازخیز و توسعه‌نیافته تعیین‌شده و ۱۴.۵ درصد هم به حساب شرکت ملی نفت یا گاز واریز خواهد شد.

وزارت نیرو نیز از طریق شرکت‌های آب و فاضلاب استانی سراسر کشور مکلف است علاوه بر نرخ آب بها به ازای هر مترمکعب فروش آب شرب بالاتر از الگوی مصرف تا دو برابر بیش از الگو، ۱۵ درصد نرخ آب‌بها را افزایش دهد و در مورد مشترکانی که بیش از دو برابر الگو مصرف کرده‌اند، به ازای هر متر مکعب مازاد ۳۵ درصد نرخ را افزایش و از آنان دریافت و به خزانه داری کل کشور واریز کند.

جایگزینی یورو به جای دلار به عنوان ارز مرجع

در لایحه بودجه ۱۴۰۳، یورو به جای دلار به عنوان ارز مرجع در نظر گرفته شده است و نرخ تسعیر ارز نیز ۳۱ هزار تومان تعیین شده که در بودجه سال گذشته پیشنهاد ۲۳ هزار تومان بوده و تصویب شده ۲۵ هزار تومان بود.

براساس متن لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، مبلغ حدود ۱۳.۶۵ میلیارد یورو برای واردات کالاهای اساسی در نظر گرفته شده است. در عین حال سقف تسهیلات تامین مالی خارجی (فاینانس) برای طرح‌های دولتی و غیردولتی بدون تغییر نسبت به سال جاری معادل ریالی ۳۰ میلیارد یورو تعیین شده است.

افزایش ۱۸ درصدی حقوق کارکنان دولت و ۲۰ درصدی بازنشستگان

در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، افزایش ۱۸ درصدی در ضریب حقوق تمامی گروه‌های حقوقی و ۲۰ درصدی در حقوق بازنشستگان و وظیفه‌بگیران صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشگری پیشنهاد شده و سقف خالص پرداختی‌ها در تمام کشور بیش از ۶۵ میلیون تومان ممنوع اعلام شده است.

در بخش دیگر این لایحه بودجه، سقف پاداش پایان خدمت برای کارمندان و کارکنان دولت به مبلغ ۵۲۰ میلیون تومان تعیین شده است که همچون لایحه سال جاری در نظر گرفته شده است.

در رابطه با بخش حقوق و دستمزد نیز رشد حقوق کارکنان دولت ۱۸ درصد و بازنشستگان ۲۰ درصد نسبت به امسال پیشنهاد شده است.