توزیع سبدکالا جنبه تبلیغاتی داشت/ این نحوه توزیع برای شرایط اضطراری در جامعه است

استاد دانشگاه اصفهان تأکید کرد: اقداماتی نظیر سبد کالا که توسط دولت انجام می گیرد، تأثیر کوتاه مدت دارد؛ این کاری که دولت یازدهم انجام می دهد تنها یک اقدام کوتاه مدت و مسکن وار است و تأثیر آنی دارد.

اشراق آنلاین:حجت ایزدخواستی، استاد دانشگاه اصفهان و کارشناس مسائل اقتصادی کشور در گفتگوی مشروح با شبکه اطلاع رسانی دانا در خصوص وظایف اقتصادی دولت اظهار داشت: در هر کشوری از جمله ایران، هر دولتی وظایفی دارد که این وظایف به دو دسته وظایف اولیه و وظایف اقتصادی دولت نقسیم می شوند.

وی افزود: وظایف اولیه همان وظایف اساسی است که معمولا در ادبیات اقتصادی تحت عنوان تأمین مایحتاج اولیه خانوارها بیان می شود؛ مانند تأمین خوراک، پوشاک، مسکن، آموزش و بهداشت.

استاد دانشگاه اصفهان خاطرنشان کرد: در کنار این موارد، دولت یک سری وظایف اقتصادی نیز دارد که تحت عنوان وظایف تخصیصی، تثبیتی و توزیعی قرار می­گیرند.

ایزدخواستی تأکید کرد: همه اقداماتی که دولت انجام می دهد و یا در حال انجام دادن است باید در حیطه این دو وظیفه تعریف شده باشد.

وی ضمن طرح سوالی مبنی بر اینکه باید بررسی کرد که آیا اقدام اخیر دولت که همان تهیه سبد کالایی است در ذیل این وظایف دولت قرار می گیرد یا خیر، خاطرنشان کرد: تهیه سبدکالایی توسط دولت، برای اقشار هدف یا خانوارهای آسیب پذیر، وظیفه اولیه دولت است که در واقع اقدامی در راستای تأمین خوراک خانوارها محسوب می شود.

کارشناس مسائل اقتصادی اذعان داشت: اگر دولت احساس کند که بعضی از خانوارها یا بخش زیادی از جامعه در تأمین مواد غذایی دچار مشکل هستند، وظیفه دارد که در این زمینه ورود کند و حمایت از خانواده های نیازمند را در دستور کار خود قرار دهد.

بیشترین هزینه افراد جامعه برای مسکن و درمان است/ چاره دولت برای این هزینه ها چیست؟

ایزدخواستی در توضیح این مسأله عنوان کرد: اگر سیاست سبد کالایی مناسب و حساب شده باشد و این اقلام به درستی توزیع شود؛ مابقی کالاهای اساسی مثل پوشاک، همچنین بحث آموزش و بهداشت نیز مطرح می شود.

وی افزود: قطعاً مواد غذایی یکی از اقلام ضروری زندگی مردم است؛ اما بقیه اقلام را چه کسی باید تامین کند؟ دولت برای تهیه این اقلام ضروری مردم برنامه ای دارد؟

استاد دانشگاه اصفهان خاطرنشان کرد: با توجه به گزارش های مختلف که بارها مطرح شده است، عمده مشکلات مردم در زمینه تهیه مسکن، هزینه های بهداشت، درمان و… بوده است و در حال حاضر بخش بالایی از درآمد خانوار صرف این موارد می شود.

سبد کالا خوب است اما دولت پاسخگوی سایر نیازهای اساسی مردم باشد

ایزدخواستی تصریح کرد: اولین ایرادی که وارد می شود این است که تأمین بقیه هزینه های افراد جامعه چه می شود؟ چه کسی برای حل مشکلات مردم در این زمینه ها پاسخگو است؛ در صورتی که سهم هزینه ای مردم برای آموزش، سلامت و… بسیار بیشتر و تأمین این هزینه ها سخت تر است.

سوءمدیریت ها در این دولت نیز ادامه دارد

وی اظهار داشت: در شرایط فعلی مردم جامعه به خاطر علت های زیادی از جمله سوء مدیریت که این سوء مدیریت از دولت­های و تاکنون نیزادامه دارد، تحریم ها و … از نظر قدرت خرید و تأمین مایحتاج  زندگی تحت فشار قرار هستند؛ یعنی این چند عامل دست به دست هم داده است تا قدرت خرید مردم کاهش یابد و سطح فقر در جامعه افزایش یابد.

این کارشناس مسائل اقتصادی در کشور خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی دولت وظیفه حمایت از مرده جامعه را بر عهده دارد؛ اگر بگوییم هدف دولت از ارائه سبد کالا انجام این وظیفه بوده است، باید بررسی شود آیا این وظیفه به درستی سیاست گذاری و اجرا شده است؟

توزیع سبدکالا بیشتر جنبه تبلیغاتی داشت/ این نحوه توزیع برای شرایط اضطراری در جامعه است

ایزدخواستی یادآور شد: جدا از هرگونه گرایش های فکری، حزبی و سیاسی، ایرادی که به دولت قبلی و دولت فعلی گرفته می شود، این است که دولت ها به توزیع این اقلام نگاه تبلیغاتی دارند و هدفشان از انجام این کار، اقداماتی نمادین است.

وی تصریح کرد: توزیع اقلامی چون سیب زمینی در دولت قبل و حالا هم سبد کالایی در دولت جدید از این کارهای تبلیغاتی است؛ در حالی که اصلا فلسفه این کار اشتباه است؛ چرا که این نحوه توزیع کالا برای مواقع اضطراری مثل جنگ یا زمان وقوع بلایای طبیعی مثل زلزله است.

استاد دانشگاه اصفهان تأکید کرد: اقداماتی نظیر سبد کالا که توسط دولت انجام می گیرد، تأثیر کوتاه مدت دارد؛ این کاری که دولت یازدهم انجام می دهد تنها یک اقدام کوتاه مدت و مسکن وار است و تأثیر آنی دارد.

ایزدخواستی افزود: اگر فرض کنیم که این سبد کالا به دست گروه هدف و اقشار آسیب پذیر برسد، ماه های بعدی چه می شود؟ آیا همین یک ماه و با دادن همین سبد کالایی مشکلات مردم حل می شود؟ آیا با دادن این سبد کالایی وضعیت زندگی مردم تغییر می کند؟

توزیع سبد کالا کارشناسی شده نبود/ تصمیم برای توزیع سبد کالا مدیرانه نبود/با این نحوه توزیع سبد کالا،شخصیت افراد زیر سوال رفته است

وی ضمن طرح سوالی مبنی به اینکه هدف دولت از این اقدام چیست خاطرنشان کرد: این مشکلات قاعدتاً در ماه های بعدی هم پابر جاست و اگر دولت برنامه خاصی برای ارائه سبد کالا نداشته باشد این شک و شائبه به وجود می آید که این اقدامات کارشناسی شده نیست و بدون مدیریت، تصصمیمی گرفته شده و به همین دلیل مشکلاتی را هم در اجرا به وجود آورده است.

کارشناس اقتصاد داخلی یادآور شد: تنش های زیادی در توزیع  این اقلام به وجود آمده است و مهمتر از آن شخصیت و کرامت افراد را زیر سؤال برده است؛ در حال حاضر این دید به وجود آمده است که کسانی که در صف های طولانی ایستاده اند فقیرند یا  مشکل مالی دارند و یا اینکه همه این افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند .

شیوه اجرای طرح سبد کالا مورد سوال است

ایزدخواستی خاطرنشان کرد: مسلما این اوضاع دیدخوبی در جامعه به دنبال ندارد و شیوه اجرای این طرح مورد سوال است؛ البته این اوضاع در حالی است که خیلی از اقشاری که باید این سبد کالایی را بگیرند از لیست دریافت کننده ها حذف می شوند و این اقلام، برای قشر متوسط در نظر گرفته شده است.

وی ضمن طرح این سوال که آیا برای توزیع این اقلام راه دیگری وجود نداشت خاطرنشان کرد: مسلما اگر گروههای هدف شناسایی شوند به طرق مختلف می توان از آنها در برابر مشکلات حمایت کرد؛ مثلا  دولت می تواند برای این اقشار کارت های اعتباری مخصوص خرید در نظر بگیرد تا با آن بتوانند کالایی که نیاز دارند خرید کنند نه هر کالایی که دولت برای آنها در نظر می گیرد.

 استاد دانشگاه اصفهان افزود: شاید یک نفر برنج دارد و نیازی به برنج خارجی نداشته باشد؛ البته از این طریق می تواند مشکلات کلان تر اقتصاد چون حجم نقدینگی افسار گسیخته را هم بهبود ببخشد؛ کارت هایی با عناوینی چون  هدیه عید و… به افراد بدهد تا افراد هر کالایی که نیاز داشتند، هر موقع و از هر جا که دوست دارند و برایشان مناسب تر است، اقلام مورد نیاز خود را تهیه کنند.

ایزدخواستی تصریح کرد: در این صورت لازم نیست مردم صف های طولانی را تحمل کنند و وقت زیادی را صرف کرده و یا تنش های روانی بسیاری که برای آنان به وجود می آید را متحمل شوند؛ اگر دولت جدا قصد حمایت داشته باشد به این طرق رفتار می کند.

وی اذعان داشت: به هر حال با این اوصاف این استنباط به وجود می آید که این اقدام دولت بیشتر جنبه تبلیغی دارد تا یک اقدام اساسی برای حل مشکلات اقتصادی مردم؛ چرا که در این اقدام اهداف اقتصادی دنبال نمی شود.

کارشناس مسائل اقتصادی در کشور اظهار داشت: از بحث سبد کالا می توان این نتیجه را گرفت که در شرایط فعلی گروه­هایی در جامعه هستند که در تامین مایحتاج اولیه زندگی و معیشت خود دچار مشکل شده اند، قدرت خریدشان کاهش پیدا کرده است و در تأمین مسکن، آموزش و بهداشت مناسب برای زندگی دچار مشکلات عدیده ای هستند؛ که این بیانگر این است که توزیع درآمد در جامعه مناسب نیست و شکاف طبقاتی زیادی در جامعه حکم فرماست.

ایزدخواستی خاطرنشان کرد: شناسایی اقشار و افراد وظیفه دولت است که به روش های مختلف افراد را شناسایی کرده و بعد از آن باید به روش های مختلف حمایت از این اقشار را در دستور کار خود قرار دهد.؛آن هم نه به عنوان اقدامی بلند مدت بلکه فقط به عنوان یک اقدام آنی و کوتاه مدت؛ چرا که اقدامات این چنینی علی رغم هزینه هایی که برای دولت و مردم دارد توجیه اقتصادی ندارد.

وی گفت: دولت برای حل مشکلات اقتصادی مردم در بلند مدت باید به دنبال سه هدف کلی باشد:

1ـ رونق تولید با سیاست های مختلف پولی، مالی و…؛ که اگر تولید رونق یابد، طبیعتا قدرت خرید همه افراد جامعه افزایش می یابد.

2ـ سیاست ها باید در جهتی باشد که ارزش پول ملی ارتقا یابد. چون بخش زیادی از تورم فعلی به دلیل کاهش ارزش پول ملی است؛ چرا که در چنین شرایطی هزینه مواد اولیه ای که برای تولید وارد می شود با قیمت بیشتر تهیه شده و در نهایت هزینه های تولید بالا رفته و تورم زیاد می شود که در نتیجه قدرت خرید مردم را کم می کند.

3ـ حل مشکل تورم با سیاست گذاری های کارشناسی شده و دقیق در این راستا؛ با توجه به اینکه بخشی از این تورم ناشی از نا به سامانی های تولید است که در دولت های قبل شکل گرفته است و بخش دیگر آن ناشی از کاهش ارزش پول ملی است.

استاد دانشگاه اصفهان یادآور شد: به طور کلی دولت در ابتدا باید برای کنترل تورم راه حل داشته باشد و سپس به دنبال شناسایی گروه های هدف برود و با یک برنامه منسجم وکارشناسی شده به روش های مختلف حمایت را در دستور کار خود قرار دهد تا علاوه بر حل مشکلات مردم شاهد این اثرات سوء در اقتصاد نباشیم.